به گزارش آوای تبریز، عبدالمجید نجفی، در این نشست، ضمن اشاره به توانمندی های بسیار و ایجاد حس لذت بخش تجربه گرایی در انتقال مفاهیم، آزمودن تجربی تمام موارد ذکر شده در کتاب را از نقاط قوت آن برشمرد.

به گفته این نویسنده نام آشنای تبریزی، عمل معطوف به اراده در سطر سطر اثر دیده می شود و بسیار محسوس است و این مورد یکی از برتری های کتاب رکاب زنان در پی شمس نسبت به آثار مشابه است.

نجفی، ذکر خاطره ها، بازی با معانی شعری و شاهد آوردن از اشعار مولانا را نشانه دقت نظر و ریزبینی نگارنده دانست و ابراز امیدواری نمود شاهد استمرار این روند همراه با دقت نظر در سایر آثار ایشان باشیم.

در ادامه جلسه، مهدی نعلبندی، نویسنده و مستندساز تبریزی، با تقدیر از همتی که مولف در سختی‌های سفر و بخش تالیف، به خرج داده، تصریح کرد: روایت‌های کتاب، صادقانه، و تعریف رویدادها، با معصومیت خاصی همراه است. همچنین نگاه هرمنوتیک مولف به دین در بخش‌های مختلف کتاب، بارز است و توصیف احساس درونی نویسنده در بخش‌های عرفانی قونیه، مهمان‌نوازی مردم سوریه و جزئیات آن، از نقاط قوت کتاب است.

او در عین حال اظهار کرد: با تمام این مزیت‌ها، کتاب «رکابزنان در پی شمس» بعضاً بین سفرنامه و پژوهش، بلاتکلیف است. به عنوان یک مخاطب، دوست داشتم بیش از این، در جریان درگیری‌های روحی و عاطفی دمشق و قونیه باشم. مثلاً شخصیت بزرگی همچون ابن‌عربی که از ارکان عرفان اسلامی است، در جریان این سفرنامه، نادیده گرفته شده و این، از نقاط ضعف آشکار کتاب است؛ همچنین، برخلاف اسم کتاب،   «شمس» نیز در کتاب حضور چندانی ندارد.

این نویسنده با تقسیم کتاب به سه روایت کلی، خاطرنشان کرد: روایت اول، روایت نویسنده است که به نظرم، بسیار خوب از آب در آمده‌است و روایت دوم، روایت مولانا است که اگرچه بخش‌هایی از آن جذاب است اما از یک جا بعد، بسیار طولانی شده‌ و این برای مخاطب، آزاردهنده است.

نعلبندی ادامه داد: به عقیده من، ای کاش کتاب وارد حوزه پژوهش نمی‌شد تا در حجم کوچکتری،   مخاطب را راحت‌تر و صمیمی‌تر با خود همراه می‌کرد.

او با بیان اینکه ویراستاری کتاب، نیازمند حساسیت ویژه است، گفت: کار ویراستاری از بخش‌هایی است که الزاماً به نفع کتاب نیست و بعضاً ممکن است تاثیر نامطلوب روی اثر می‌گذارد.

دکتر اقبالی، پژوهشگر و فعال ادبی برجسته شهر نیز با اشاره به اینکه رکاب زنان کتاب جذابی است، گفت: در وهله اول عنوان این کتاب می تواند به سادگی مخاطب مباحث ادبی را جذب و به مطالعه دعوت نماید.

او افزود: همچنین مقدمه های این کتاب که به قلم دکتر توفیق سبحانی و دکتر سیدحبیب نبوی نگاشته شده، تایید دکتر موحد و جوایز این کتاب بر جذابیت های آن می افزاید.

اقبالی از استمرار نگاه ادبی کهن در نگارش متن کتاب تمجید کرد و آن را نثر آمیخته با نظم معرفی نمود و گفت: وجود توصیفات و استعاره های قوی بر شیرین کلامی کتاب افزوده است.

همچنین علی طاهرفر، نویسنده، برنامه‌ساز و کارگردان نیز در نشست نقد و بررسی کتاب  «رکابزنان در پی شمس»، این کتاب را اثری با روایت صادقانه، بی‌آلایش، منصفانه و بعضاً طنازانه توصیف کرد.

او یادآور شد: مخاطبان کتاب، به دوبخش کسانی که تجربه سفر به قونیه و شام را داشته‌اند و کسانی که این تجربه را نداشته‌اند،   تقسیم می‌شود، با این توصیف، به عنوان کسی که تجربه سفر به قونیه را دارم، می‌توانم بگویم توصیف جزئیات در بخش قونیه، چشمگیر نبوده‌است.

او در عین حال، اظهار کرد: اتفاق مبارکی است که شاهد تالیف یک تالیف در حوزه سفرنامه هستیم و امیدواریم این قدم مبارک، راهگشای تولیدات ادبی پربار در استان‌مان باشد.

یوسف اعظمی، هنرمند فعال ادبیات نیز ضمن اشاره به صمیمت روایت کتاب، گفت: مطالعه این کتاب، همان حظ و اذتی را به من داد که سالها قبل هنگام شنیدن توضیحاتی در خصوص زندگی استاد شهریار در روستای خشکناب داشتم. نگارنده با جزییات کامل به معرفی و توصیف اوضاع پرداخته و ما را با شمس و مولانا همراه نموده است.

در ادامه، دکتر محمود صوفیانی، استادیار فلسفه دانشگاه تبریز، با بررسی «سفر» از نگاه عرفانی و فلسفی، گفت: سفر، در این دیدگاه، یک مفهوم معنوی است که در درون انسان روی می‌دهد و به سفر درونی، منتج می‌شود.

او اضافه کرد: سفری که امروزه، فراگیر شده، از نظر عرفانی و فلسفی،   عاید خاصی برای انسان ندارد و تلاش نویسنده  «رکابزنان در پی شمس» در همین راستا حایز اهمیت است.

دکتر حسین مهرنگ، مدرس دانشگاه، فعال ادبی و شاعر محبوب شهر، با اشاره به جذابیت های کتاب، آن را بیشتر به گونه آثار تحقیقی مرتبط دانست و گفت: با وجود بیش از یکصد و سی منبع فارسی و ۲۷ منبع خارجی، این اثر از قالب سفرنامه خارج شده و پژوهشی جذاب را رقم زده است.

به گفته او، آثار برجسته مشابهی مانند سفرنامه ناصرخسرو یا آثار جلال آل احمد راهنمای خوبی برای انواع سفرنامه هستند و کتاب رکاب زنان با تمام جذابیت هایش، با این نگاه به سفرنامه فاصله دارد.

دکتر مهرنگ، خلاصه و موجزتر بودن را یکی از از موارد مهم برای همه گیرتر شدن کتاب دانست و تصریح کرد: در صورتی که این اثر خلاصه تر و سفرنامه ای تر نگاشته میشد، حجم کمتری پیدا می کرد و می توانست به دست تعداد بسیار بیشتری از مخاطبان برسد، با این وجود جذابیت های روایی و توصیفات قوی کتاب، می تواند علاقمندان را با خود همراه نماید که نقطه قوت درخشانی برای کتاب محسوب می شود.

حسین پورستار، دیگر فیلمساز حاضر در این نشست، با تقدیر از  فضیلت‌هایی که در صمیمیت  کتاب است، گفت: با وجود این، با توجه به صبغه سینمایی‌ام، این کتاب را یک کار مستند  می‌بینم و اگر بخواهم نگاه چالش‌انگیزی داشته باشم، می‌توانم بگویم در برخی فضاها، از نظر روایت جزءبه‌کل و برعکس، با اغتشاش در اثر مواجهیم.

وی ادامه داد: روایت سه‌لایه‌ای که در کتاب است در سه بخش، روایت شخصی، روایت ادبی و روایت تاریخی، نوشته‌شده است، اما شاید بهتر این بود که این سه‌لایه ترکیب مکانیکی نمی‌داشتند، بلکه در ساختار واحد و در دل متن اصلی، این سه لایه، به هم می‌رسیدند.

سید رضا علوی، طنزپرداز و فعال ادبی با اشاره به اینکه کتاب رکاب زنان به شکلی همزمان هم مکاشفه درون و هم سفر بیرون را با خواننده درمیان می گذارد، افزود: این همان حس و حالی است که با مطالعه کتاب سیاحت شرق و سیاحت غرب به خواننده انتقال می داد.

به گفته او، سیر حرکت و تحول در کتاب مشهود است و طرح مشکلات سفر در ابتدای کتاب، بر جذابیت روایت افزوده است.

علوی، اشاره به بخشهایی از کتاب که در آن نگارنده به لحاظ روحی به خود نهیب می زند و خواستار دوری از خصلتی می شود را بسیار ارزشمند و خواندنی معرفی کرد.

در این جلسه همچنین حجت الاسلام حمیدی، معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تبریز ضمن قدردانی از توجه به مبحث مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی، از تلاش حسن کرمی قراملکی در نگارش و ماندگار نمودن این تجربه ارزشمند قدردانی نمود.

در خاتمه، حسن کرمی قراملکی ضمن قدردانی از تمام حاضران در نشست و سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز به جهت برگزاری این برنامه و تلاش برای معرفی اثر، گفت: باید گفت که نوشتن کار سختی است و انتشار کاری سخت تر؛ در تمام مدتی که درگیر کار انتشار کتاب بودم، متوجه این سختی ها شدم و همین موارد موجب شد امکان برخی تغییرات داخل کتاب محقق نشود، و عدم حضور عکسها به شکلی بهتر در داخل کتاب و انتقال انها به انتهای کتاب به همین علت بوده است.

او ابراز امیدواری کرد برای فعالیتهای فرهنگی، به ویژه در حوزه کتاب فعالیتهای ارزشمند و اثربخش بیشتری صورت پذیرد و فعالان ادبی با دلگرمی بیشتر از سوی مدیران و متولیان امور فرهنگی به کار خود بپردازند.